Eğitimin Amacı

Bugünkü yazımızda eğitim sisteminden bahsetmek istiyorum.

Malumunuz ülkemizde herkes eğitim sistemimizde şikâyetçi. 

Ben de şikâyet edenler arasındayım. Bu yazımızda eğitim sistemimiz ile ilgili şikâyetlerimizi kalem almak istiyorum. Öncelikle eğitim sistemimizin amacı nedir niçin bir insana eğitim verilir bir insana eğitim verildikten sonra beklentiler nelerdir eğitim alan insanların başta belirlenmiş olan beklentileri karşılama yüzdeleri nedir bunları doğru belirlemek gerekir bizim ülkemizde de maalesef eğitim sistemimiz için bunların hiçbirinin olmadığını söyleyebilirim. Diyeceksiniz ki şimdi bunca sorun varken eğitim sistemi ile alakalı Erdem hoca sen nelere takılıyorsun. Benim açımdan eğitim sistemini amacı en önemli konudur. Çünkü bu amacı doğru bir şekilde tanımlarsak ne yapmak istediğimiz ve ne elde etmek istediğimiz ile ilgili realiteye uygun bir plan program yapabiliriz. 

Klasik olarak eğitim öğretimin amacı nedir diye bir öğretmene bir profesöre bir eğitimciye sorduğumuzda maalesef ülkemizde öğrencilerimizin sadece akademik başarısı ele alınmakta ve bu başarı ile ölçüm yapılmaktadır. Bu yüzden birçok kişi öğrencinin akademik başarısını yukarı taşıyabilecek yükseltebilecek unsurlara dikkati çeker. Ancak âcizane olarak eğitimin insanlara verilme amacıyla ilgili kendi düşüncelerimden bahsetmek isterim. Biliyorum ki bu söylediklerim gerçek hayatta özellikle ülkemizde uygulanması en azından bu zamanda imkânsız gibi gözüküyor. Ancak sonraki nesillere belki bir referans olur. O yüzden eğitimin amaçlarını sıralamak istiyorum. Bu sıralamayı yaparken eğitimin amacını evrensel olarak, toplumsal olarak, devlet açısından eğitimin amacını, aile açısından eğitimin amacını son olarak bireylerin kendi yaşantısı açısından eğitimin amacını sıralamaya çalışacağım. 

Evrensel olarak eğitimin amacı; geçmişten günümüze insanlık tarihi içerisinde birikerek gelen bilgi ve becerilerin arttırılmasa da eksiltilmeden sonraki nesillere aktarılması olarak tanımlayabilirim. Başka bir tanımlama yaparsak insanoğlunun yaşadığı çevre ile uyum içerisinde sürekliliğini sağlayacak bilgi ve becerilerini dünyayı daha yaşanabilir daha huzurlu hale getirmek için yüzyıllar boyunca damlatılarak gelen doğru bilgilerin sonraki nesillere bırakılması diyebiliriz. 

Toplumsal açıdan eğitimin amacı; toplumu, her alanda daha yaşanabilir kılmak ve diğer toplumlar içinde saygın bir konuma getirmek için yapılan tüm faaliyetler diyebiliriz. Bunun için toplumun nereden geldiğini hangi zorluklardan geçtiğini, toplumu bir arada tutan ortak değerlerin neler olduğunu öğretmektir. Sosyal, kültürel, sanatsal teknolojik gelişmelerin toplumsal bağları ne şekilde etkilediğini anlayarak bazen toplumu yukarıda saydığım gelişmelere adapte ederek bazen toplumu şekillendiren argümanları toplum yapısına uygun bir hale getirerek gelişime ve değişime açık geçmişiyle barışık bir yapı sistemidir eğitim. 

Ülkeler bazında veya devletler bazında eğitimin amacı veya temel amaçları dediğimizde aklımıza ilk başta şunları gelir. 

1. Ülkenin veya devletin ilelebet hiç yok olmayacakmış gibi var olmasını sağlayabilecek nesilleri yetiştirmek. 

2. Birinci maddede bahsettiğim amaca uygun olarak ülkenin refah seviyesini en üst düzeye çıkartabilecek insanlar yetiştirmek. 

3. Diğer ülkeler açısından saygın bir konumda egemenliğini kabul ettirecek toplumun altyapısını oluşturmak. 

4. Devletin bekası için kamu veya özel kurum ve kuruluşlarda işleyişi sürdürebilecek elemanlar insanlar yetiştirmek. Bu bazen işini çok iyi yapan bir asker bazen donanımlı bir mühendis bazen Saygın bir doktor bazen bir veteriner bir hemşire bir bürokrat bir diplomat veya devlet adamı olabileceği gibi işini düzgün yapan bir temizlik elemanı bir güvenlik elemanı biz satış elemanı veya maalesef toplumumuz bakımından önemsenmeyen bir meslek dalı olabilir. 

5. Devletler açısından eğitimin bir diğer amacı ise ülke sınırları içerisinde yaşayan insanların sosyal kültürel kaynaşmasını sağlayarak ülkenin kendi içerisinde ne art altında olursa olsun ayrışmasını önüne geçip birleştirici bir Maya olmasını sağlamaktır. Belki de bizim bugün için eğitim sistemimizdeki en büyük eksikliklerden bir tanesi bu madde diyebilirim. 

Aile bakımından eğitim ise bir baba olarak geri dönüp baktığımda evlatlarımın vatanına milletine hayırlı bir fert olarak yetişmesi kendi hak ve hukukunu korurken bir başkasına haksızlık etmemesi ve mutlu olabileceği bir işte bir uğraşta başarılı olması diyebilirim. Bunun yanı sıra her insan evlatlarının yapmış olduğu işlerden en iyisi en güzeli en zirvedeki olmasını elbette ki ister ama şunu unutmayalım ki aile olarak eğitimin amacı çocuklarımızın mutluluğu huzuru ve sevdiği işi yapma düsturunun dışına çıkarsa bir sadece hırslı özgüveni haddinden fazla kendisinin dışındaki hiçbir insanı veya varlığı kabul etmeyen birer canavar yetiştiririz. 

Aile olarak eğitimin amacına şunu da ekleyebiliriz. Bizden sonraki neslimizin evlatlarımızı içinde yaşamış olduğu toplumu daha ileriye götürebilecek entelektüel bilgi birikimine sahip sorgulayan araştıran ve cesaretli nesiller yetiştirmek. Çünkü bu millet kendi bağrında yetiştirmiş olduğu evlatlarının eğitim aldıktan sonra geri dönüp büyüklerine atasını cahil dediğini çok gördü. Bir anne bir baba için kendi evladının yaş kemale erdikten sonra cahil lafını veya bu kelimeyi anımsatacak hal ve hareketleri de bulunması o anne babanın 40 yıl sırtında taş taşımasından daha ağır ve daha ızdıraplı olur.

Kişisel olarak baktığımızda eğitimin amacını şöyle sıralayabilirim:

1. Öncelikle eğitim insanları gelecek hayatlarını hazırlayabilecek dinamikte olmalı. Yani bir başkasının hakkına hukukuna özgürlük alanına gururuna ve onuruna zarar vermeden zedelemeden asgari düzeyde kendini hayata hazırlayabilecek kendini içinde bulunmuş olduğu toplumun bir Ferdi olmaktan mutluluk duyabilecek kendine rahatlıkla ifade edebilecek özgüven ve saygıya sahip olacak ve yine kendini ister en güldüren kalabalık metropoller de isterse en ıssız vahşi doğanın içerisinde hayatta kalma güdüsü ile insanlık etik ve kurallarını bir arada yürütebilecek donanımlara sahip olmalıdır. 

2. Eğitimin diğer olmazsa olmazı insanın bulunduğu ortamda mutlu olabilme daha doğrusu hayata tutunabilme becerisini arttırmak olmalıdır. Ne demek bu? Hangi koşul ve şartlarda olursa olsun başına gelen olumlu veya olumsuz her şeyin hayatta gerçekleşebileceği olgusuyla büyümek ve bu gerçekler ile sanal olarak hapsettiğimiz düşüncelerimizin gerçek hayatla hiçbir alakası olmadığını fark Kişisel olarak eğitimin amacını unsurlarından bir diğeri de kişinin yapmış olduğu iş için yetkin ve yeterli bir seviyeye gelmesini sağlamaktır. 

4.Gerek dünyanın genelinde gerekirse ülkemizde insanların birçoğu almış oldukları eğitimin dışında iş yapmak zorunda kalırlar. Bu süreçte birçok sıkıntı yaşarlar. İşte eğitimin amacı balık yemek değil balık tutmayı öğretmek hatta öğrendiğini diğer insanlara öğretebilmektir. Çünkü eğitim kurumları kişiye hazır bilgi vermek yerine onu araştırmayı seven öğrenmeyi öğret öğretmek dediğimiz Kural ve kaideleri verebilirse yukarıda bahsetmiş olduğum zorluklar daha hızlı bir şekilde aşılarak kişinin doğal yeteneklerinin yanında başka bir mesleğe başka bir branşda başka bir konuma veya duruma adapte olup onunla başa çıkabilme becerileri gelişir. 

Eğitimi kişisel amaçlarını daha da fazla yazabiliriz ancak alanımızın sınırları dâhilinde şimdilik burada bırakalım nasip olursa bir sonraki yazıda değinirim. 

Ayrıca şimdi birçoğunuz soracaksınız eğitim sistemimizin eksiklikleri yanlışlıkları veya eğitim sistemi ile ilgili şikâyetlerimi yazacağımı söylemiştim. Evet, ilk başta böyle söyledim onlarca sayfa onlarca yazı yazabiliriz ancak bir işin amacı ve tanımı doğru yapılmazsa şikâyetler de eksik yanlış ve yersiz olur o yüzden bu yazımızda eğitimin amacını anlatmaya gayret gösterdim. 

Selam ve Saygılarımla.